RTV Rijnstreek

Van Vleuten (41) nam afgelopen wielerseizoen na de Ladies Tour afscheid van haar professionele carrière. In dat laatste seizoen wist zij nog de Ronde van Spanje en de Ronde van Italië te winnen. Vier keer werd zij wereldkampioene op de weg, één keer won zij Olympisch goud, en ze won de Tour de France Femme. Een heel palmares dus.

Voor haar prestaties is zij eerder al benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, maar nu is zij dus bevorderd tot Commandeur. Hoe word je dat eigenlijk? En kun jij die ook krijgen? We vroegen het aan Martine van Grieken, directrice van de Kanselarij der Nederlandse Orde. Die bepaalt of en welke onderscheiding je uiteindelijk zou krijgen.

Iedereen kan een onderscheiding krijgen

"Iedereen kan iedereen aandragen", vertelt Van Grieken. Je hoeft dus gelukkig niet zo'n gigantische prijzenkast als Annemiek van Vleuten te hebben, maar je kunt ook niet zomaar je buurman aandragen. Wil jij zo'n onderscheiding in de Orde van Oranje-Nassau krijgen, dan moet jij je wel een lange tijd hebben ingespannen voor de Nederlandse samenleving. Maar dat kan op verschillende manieren: "Negentig procent van de mensen die een onderscheiding krijgen is vrijwilliger", legt Van Grieken uit.

De route

Via jouw gemeente kun je iemand aandragen. Voordat de aanvraag bij de Kanselarij terecht komt, wordt deze al bekeken en beoordeeld door de burgemeester en de Commissaris van de Koning. Pas daarna komt de aanvraag bij de Kanselarij terecht. Zij brengen vervolgens een advies uit waarin staat welke onderscheiding zij gepast vinden voor jouw inzet. Word je Ridder, Officier, of zelfs Commandeur?

Dat advies wordt gegeven aan het ministerie die het beste bij de inzet van de aangedragen persoon past. In het geval van Van Vleuten is dat dus het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Komt je aanvraag tot het ministerie? Dan is de kans groot dat je een onderscheiding ontvangt. "In 99,9 procent van de gevallen nemen zij het advies over", legt Van Grieken uit.

Commandeur

De Orde van Oranje-Nassau kent zes graden. De laagste is 'Lid' en de hoogste is 'Ridder Grootkruis'. Van Vleuten heeft nu de derde graad gekregen: Commandeur in de Orde van Oranje Nassau. "Dat word je echt niet zomaar", legt Van Grieken uit. Dus waarom heeft Van Vleuten die wel gekregen?

Sporters die goud winnen op de Olympische Spelen worden bijna altijd al geridderd. Zij krijgen dan de onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. "Maar wij vinden het nog veel meer waard als sporters dat hoge niveau vasthouden voor vele jaren", zegt de directrice. Ook de omstandigheden spelen daarbij een rol: "Van Vleuten heeft zoveel weten de winnen in een heel groot deelnemersveld en met veel concurrentie. Dat is een uitzonderlijke prestatie."

Iedereen kan dus inderdaad iedereen aandragen. Maar mocht je hopen op de titel van Commandeur, dan heb je dus misschien tòch wel die prijzenkast van Van Vleuten nodig.